ไปยังหน้า : |
ในสัมโมหวิโนทนีอรรถกถาได้แสดงกำเนิด ๔ ที่เกิดในภพภูมิต่าง ๆ ดังคาถาต่อไปนี้
นิรเย ภุมฺมวชฺเชสุ | เทเวสุ จ น โยนิโย | |
ติสฺโส ปุริมิกา โหนฺติ | จตสฺโสปิ คติตฺตเย ฯ |
แปลความว่า
ในนิรยภูมิก็ดี ในเทวภูมิ ๖ [เว้นภุมมัฏฐเทวดา] ก็ดี ในนิชฌามตัณหิกเปรตก็ดี กำเนิดทั้ง ๓ คือ สังเสทชะกำเนิด อัณฑชะกำเนิด และชลาพุชะกำเนิด เหล่านี้ ย่อมมีไม่ได้ แต่ในคติทั้ง ๓ คือ มนุษย์ สัตว์เดรัจฉาน เปรต กำเนิดทั้ง ๔ ย่อมมีได้
ในคาถานี้ มิได้แสดงถึงกำเนิดที่มีได้ในรูปภูมิ ทั้งนี้ เพราะบรรดารูปพรหมทั้งหลายนั้น ย่อมเกิดขึ้นด้วยอำนาจของรูปาวจรกุศลที่เข้าถึงฌานเท่านั้น เพราะฉะนั้น จึงมีกำเนิดเป็นหลายอย่างไม่ได้ คงมีแต่โอปปาติกะกำเนิดอย่างเดียวเท่านั้น ต่างกันกับพวกกามบุคคล ซึ่งมีกำเนิดได้หลายอย่าง ดังกล่าวแล้ว