ไปยังหน้า : |
เหตุปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดโมหะหรืออวิชชานั้น มี ๒ ประการ คือ
๑. อโยนิโสมนสิกาโร การทำไว้ในใจโดยอุบายอันไม่แยบคาย หมายความว่า การที่บุคคลเป็นผู้มีความคิดไม่รอบคอบ ขาดการไตร่ตรองพิจารณาหาเหตุผลที่ถูกต้องตามความเป็นจริง หรือเป็นผู้ที่ไม่ชอบใช้ปัญญา ไม่ชอบคิดอ่านในสิ่งที่ละเอียดลึกซึ้ง ชอบคิดอ่านแต่ของง่าย ๆ ตื้น ๆ จึงทำให้ขาดปัญญารู้เท่าทัน เกิดความหลงความไม่รู้ขึ้นมาได้
๒. อาสวสมุปปาโท การเกิดขึ้นของอาสวะ หมายความว่า เป็นผู้ที่ถูกอาสวกิเลสรุมเร้ามากเกินไป ทำให้หลงมัวเมา ไม่มีสติปัญญาที่จะคิดอ่านในสิ่งต่าง ๆ ให้รู้เหตุผลตามความเป็นจริงได้ หรือไม่มีโอกาสว่างที่จะแสวงหาความรู้ เพราะมัวแต่หมกมุ่นอยู่ด้วยอำนาจกิเลสอาสวะทั้งปวงที่รุมเร้า กล่าวคือ ถูกกามาสวะเข้ารุมเร้าทำให้เกิดความมัวเมาในเรื่องกาม หมกมุ่นไปในเรื่องการแสวงหาเรื่องกาม เรื่องกิน ถูกภวาสวะเข้ารุมเร้าทำให้เกิดความมัวเมาในเรื่องเกียรติยศชื่อเสียงเป็นต้น ถูกทิฏฐาสวะเข้ารุมเร้าทำให้เกิดความมัวเมาในเรื่องความเห็นผิดจากทำนองคลองธรรม ถูกอวิชชาสวะเข้ารุมเร้าทำให้เกิดความมัวเมาในเรื่องความไม่รู้ ไม่เข้าใจสิ่งต่าง ๆ ตามความเป็นจริง