ไปยังหน้า : |
๑. อะนัตถะวัตถุ เรื่องราวที่ไม่เป็นความจริง
๒. วิสังวาทะนะจิตตะตา มีจิตคิดจะกล่าวเท็จ
๓. ปะโยโค ทำความพยายามที่จะกล่าวเท็จ
๔. ตะทัตถะวิชานะนัง บุคคลอื่นรู้ความหมายและเชื่อตามความที่มุสานั้น
มุสาวาทที่ครบองค์แห่งกรรมบถทั้ง ๔ ประการนี้ แม้ไม่ทำความเสียหายให้เกิดขึ้นแก่ผู้อื่นที่หลงเชื่อก็ตาม แต่ก็ชื่อว่า ล่วงกรรมบถเหมือนกัน เพราะฉะนั้น มุสาวาทที่ครบองค์ประกอบทั้ง ๔ จึงมี ๒ ชนิด คือ
๑. มุสาวาทชนิดไม่นำไปสู่อบาย ได้แก่ มุสาวาทที่ครบองค์ประกอบทั้ง ๔ แต่มิได้ทำความเสียหายให้เกิดขึ้นแก่บุคคลผู้หลงเชื่อ มุสาวาทชนิดนี้ ถือว่า ล่วงกรรมบถเหมือนกัน เพราะมีองค์ประกอบครบถ้วน แต่ไม่มีผลเสียหายร้ายแรงแก่บุคคลใด จึงไม่นำไปสู่อบายภูมิ
๒. มุสาวาทชนิดที่นำไปสู่อบายได้ ได้แก่ มุสาวาทชนิดที่ครบองค์ประกอบทั้ง ๔ และทำความเสียหายให้แก่บุคคลผู้หลงเชื่อ ย่อมเป็นมุสาวาทที่ล่วงกรรมบถที่นำไปสู่อบายภูมิ