ไปยังหน้า : |
ในคัมภีร์วิสุทธิมรรค หมวดสมาธินิทเทส ว่าด้วยเรื่องกายคตาสติ ท่านพระพุทธโฆสาจารย์ได้แสดงถึงน้ำเลี้ยงหัวใจรุ.๒๘๗ ไว้ดังต่อไปนี้
โลหิตนี้นั้นของคนราคจริตมีสีแดง ของคนโทสจริตมีสีดำ ของคนโมหจริตมีสีเหมือนน้ำล้างเนื้อ ของคนวิตกจริตมีสีดังเยื่อถั่วฟู ของคนสัทธาจริตมีสีดังดอกกรรณิการ์ ของคนปัญญาจริตใสผ่องไม่ขุ่นมัว ขาวบริสุทธิ์ปรากฏดังสีแก้วมณีแท้ที่เจียระไนแล้ว
เมื่อสรุปความแล้ว สีของน้ำหล่อเลี้ยงหัวใจที่เป็นไปตามจริตทั้ง ๖ นั้นมีดังต่อไปนี้
๑. ผู้มากด้วยราคจริต น้ำเลี้ยงหัวใจ ย่อมมีสีแดง
๒. ผู้มากด้วยโทสจริต น้ำเลี้ยงหัวใจ ย่อมมีสีดำ
๓. ผู้มากด้วยโมหจริต น้ำเลี้ยงหัวใจ ย่อมมีสีแดงเรื่อ ๆ เหมือนน้ำล้างเนื้อ
๔. ผู้มากด้วยวิตกจริต น้ำเลี้ยงหัวใจ ย่อมมีสีขุ่น ๆ เหมือนน้ำเยื่อถั่วฟู
๕. ผู้มากด้วยสัทธาจริต น้ำเลี้ยงหัวใจ ย่อมผ่องใสบริสุทธิ์ มีสีเหลืองอ่อน คล้ายดอกกรรณิการ์
๖. ผู้มากด้วยพุทธิจริต น้ำเลี้ยงหัวใจ ย่อมบริสุทธิ์สะอาด มีสีขาวเหมือนแก้วที่เจียระไนแล้ว
[สำหรับสีของน้ำเลี้ยงหัวใจของคนโมหจริต บางท่านว่า มีสีเหมือนน้ำถั่วต้มบ้าง น้ำซาวข้าวบ้าง]