ไปยังหน้า : |
ในสีลมยญาณนิทเทส ญาณกถา มหาวรรค ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงแสดงสภาพของศีลไว้ ๕ ประการรุ.๓๖๔ คือ
๑. ปหานศีล การละเป็นศีล
๒. เวรมณีศีล การงดเว้นเป็นศีล
๓. เจตนาศีล การจงใจเป็นศีล
๔. สังวรศีล การสำรวมเป็นศีล
๕. อวีติกกมศีล การไม่ล่วงละเมิดเป็นศีล
วิญญัติรูปทั้ง ๒ คือ กายวิญญัติรูปและวจีวิญญัติรูปย่อมเป็นเหตุให้ล่วงละเมิดศีลและการสำรวมในศีลได้ เพราะศีล หมายถึง ความไม่ล่วงละเมิดทางกายและทางวาจา เพราะฉะนั้น บุคคลที่รู้จักกำหนดพิจารณาและสำรวมระวังอาการเคลื่อนไหวทางกายและทางวาจาได้ ย่อมสามารถรักษาศีลได้ และถ้าสามารถสำรวมจิตให้แสดงแต่วิญญัติรูปที่ดีและเหมาะควรอยู่เป็นประจำ ย่อมสามารถรักษาศีลได้เป็นอย่างดี