ไปยังหน้า : |
อเหตุกจิต หมายถึง จิตที่เกิดขึ้นโดยไม่มีเหตุ ๖ อย่าง คือ โลภเหตุ โทสเหตุ โมหเหตุ อโลภเหตุ อโทสเหตุ และอโมหเหตุ อย่างใดอย่างหนึ่งประกอบร่วมด้วยเลย เนื่องจากเป็นจิตที่เกิดขึ้นเพราะอาศัยการประชุมพร้อมกันของปัจจัยโดยเฉพาะของตน ๆ เรียกว่า อุปัตติเหตุ โดยไม่เกี่ยวข้องกับเหตุ ๖ อย่างนั้นเลย มี ๑๘ ดวง คือ อกุศลวิปากจิต ๗ อเหตุกกุศลวิปากจิต ๘ อเหตุกกิริยาจิต ๓ ดังที่ท่านพระอนุรุทธาจารย์เถระเจ้าได้แสดงคาถาสังคหะที่ ๕ ไว้ดังต่อไปนี้
(๕) สัตตากุสะละปากานิ | ปุญญะปากานิ อัฎฐะธา | |
ก๎ริยะจิตตานิ ตีณีติ | อัฏฐาระสะ อะเหตุกาฯ |
แปลความว่า
อกุศลวิปากจิต ๗ อเหตุกกุศลวิปากจิต ๘ อเหตุกกิริยาจิต ๓ รวมจิต ๑๘ ดวงนี้ เป็นอเหตุกจิต ฯ