| |
โสดาปัตติผลจิต ๕

โสดาปัตติผลจิต ดวงที่ ๑

วิตักกวิจารปีติสุขเอกัคคตาสหิตัง ปฐมัชฌานโสตาปัตติผลจิตตัง

ปฐมฌานโสดาปัตติผลจิต ๑ เกิดพร้อมด้วยองค์ฌาน ๕ คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา

โสดาปัตติผลจิต ดวงที่ ๑ นี้เป็นจิตที่เกิดขึ้นติดต่อจากปฐมฌานโสดาปัตติมรรคจิตในปฐมฌานโสดาปัตติมัคควิถี หมายความว่า เมื่อปฐมฌานโสดาปัตติมรรคจิตดับลงแล้ว ปฐมฌานโสดาปัตติผลจิตก็เกิดขึ้นทันทีโดยไม่มีจิตดวงอื่นมาเกิดคั่นระหว่างเลยในปฐมฌานโสดาปัตติมรรควิถีนั้น เพื่อเสวยวิมุตติสุขจากการที่โสดาปัตติมรรคจิตได้ทำการประหาณอนุสัยกิเลส ๒ อย่าง คือ ทิฏฐานุสัยและวิจิกิจฉานุสัยโดยสมุจเฉทปหานแล้ว หรือเป็นจิตที่เกิดขึ้นในเวลาที่พระโสดาบันผู้เป็นปฐมฌานลาภีบุคคลเข้าผลสมาบัติ

โสดาปัตติผลจิต ดวงที่ ๒

วิจารปีติสุขเอกัคคตาสหิตัง ทุติยัชฌานโสตาปัตติผลจิตตัง

ทุติยฌานโสดาปัตติผลจิต ๑ เกิดพร้อมด้วยองค์ฌาน ๔ คือ วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา

โสดาปัตติผลจิต ดวงที่ ๒ นี้เป็นจิตที่เกิดขึ้นติดต่อจากทุติยฌานโสดาปัตติมรรคจิต ในทุติยฌานโสดาปัตติมัคควิถี หมายความว่า เมื่อทุติยฌานโสดาปัตติมรรคจิตดับลงแล้ว ทุติยฌานโสดาปัตติผลจิตก็เกิดขึ้นทันทีโดยไม่มีจิตดวงอื่นมาเกิดคั่นระหว่างเลยในทุติยฌานโสดาปัตติมรรควิถีนั้น เพื่อเสวยวิมุตติสุขจากการที่โสดาปัตติมรรคจิตได้ทำการประหาณอนุสัยกิเลส ๒ อย่าง คือ ทิฏฐานุสัยและวิจิกิจฉานุสัยโดยสมุจเฉทปหานแล้ว หรือเป็นจิตที่เกิดขึ้นในเวลาที่พระโสดาบันผู้เป็นทุติยฌานลาภีบุคคลเข้าผลสมาบัติ

โสดาปัตติผลจิต ดวงที่ ๓

ปีติสุขเอกัคคตาสหิตัง ตติยัชฌานโสตาปัตติผลจิตตัง

ตติยฌานโสดาปัตติผลจิต ๑ เกิดพร้อมด้วยองค์ฌาน ๓ คือ ปีติ สุข เอกัคคตา

โสดาปัตติผลจิต ดวงที่ ๓ นี้เป็นจิตที่เกิดขึ้นติดต่อจากตติยฌานโสดาปัตติมรรคจิต ในตติยฌานโสดาปัตติมัคควิถี หมายความว่า เมื่อตติยฌานโสดาปัตติมรรคจิตดับลงแล้ว ตติยฌานโสดาปัตติผลจิตก็เกิดขึ้นทันทีโดยไม่มีจิตดวงอื่นมาเกิดคั่นระหว่างเลยในตติยฌานโสดาปัตติมรรควิถีนั้น เพื่อเสวยวิมุตติสุขจากการที่โสดาปัตติมรรคจิตได้ทำการประหาณอนุสัยกิเลส ๒ อย่าง คือ ทิฏฐานุสัยและวิจิกิจฉานุสัยโดยสมุจเฉทปหานแล้ว หรือเป็นจิตที่เกิดขึ้นในเวลาที่พระโสดาบันผู้เป็นตติยฌานลาภีบุคคลเข้าผลสมาบัติ

โสดาปัตติผลจิต ดวงที่ ๔

สุขเอกัคคตาสหิตัง จตุตถัชฌานโสตาปัตติผลจิตตัง

จตุตถฌานโสดาปัตติผลจิต ๑ เกิดพร้อมด้วยองค์ฌาน ๒ คือ สุข เอกัคคตา

โสดาปัตติผลจิต ดวงที่ ๔ นี้เป็นจิตที่เกิดขึ้นติดต่อจากจตุตถฌานโสดาปัตติมรรคจิต ในจตุตถฌานโสดาปัตติมัคควิถี หมายความว่า เมื่อจตุตถฌานโสดาปัตติมรรคจิตดับลงแล้ว จตุตถฌานโสดาปัตติผลจิตก็เกิดขึ้นทันทีโดยไม่มีจิตดวงอื่นมาเกิดคั่นระหว่างเลยในจตุตถฌานโสดาปัตติมรรควิถีนั้น เพื่อเสวยวิมุตติสุขจากการที่โสดาปัตติมรรคจิตได้ทำการประหาณอนุสัยกิเลส ๒ อย่าง คือ ทิฏฐานุสัยและวิจิกิจฉานุสัยโดยสมุจเฉทปหานแล้ว หรือเป็นจิตที่เกิดขึ้นในเวลาที่พระโสดาบันผู้เป็นจตุตถฌานลาภีบุคคลเข้าผลสมาบัติ

โสดาปัตติผลจิต ดวงที่ ๕

อุเปกขาเอกัคคตาสหิตัง ปัญจมัชฌานโสตาปัตติผลจิตตัง

ปัญจมฌานโสดาปัตติผลจิต ๑ เกิดพร้อมด้วยองค์ฌาน ๒ คือ อุเบกขา เอกัคคตา

โสดาปัตติผลจิต ดวงที่ ๕ นี้เป็นจิตที่เกิดขึ้นติดต่อจากปัญจมฌานโสดาปัตติมรรคจิต ในปัญจมโสดาปัตติมัคควิถี หมายความว่า เมื่อปัญจมฌานโสดาปัตติมรรคจิตดับลงแล้ว ปัญจมฌานโสดาปัตติผลจิตก็เกิดขึ้นทันทีโดยไม่มีจิตดวงอื่นมาเกิดคั่นระหว่างเลยในปัญจมฌานโสดาปัตติมรรควิถีนั้น เพื่อเสวยวิมุตติสุขจากการที่โสดาปัตติมรรคจิตได้ทำการประหาณอนุสัยกิเลส ๒ อย่าง คือ ทิฏฐานุสัยและวิจิกิจฉานุสัยโดยสมุจเฉทปหานแล้ว หรือเป็นจิตที่เกิดขึ้นในเวลาที่พระโสดาบันผู้เป็นปัญจมฌานลาภีบุคคลเข้าผลสมาบัติ


เกี่ยวกับตำราอภิธรรม ออนไลน์ (Disclaimer)
ตำราอภิธรรมออนไลน์ พัฒนาขึ้นโดยความร่วมมือของอภิธรรมมหาวิทยาลัย วัดระฆังฯ วัดญาณเวศกวัน และ หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ เพื่อนำเสนอสื่อธรรมสำหรับการศึกษาค้นคว้า โดยได้รับอนุญาต และเอกสารต้นฉบับจากผู้เขียน ดังนี้
(๑) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๒), จิตปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๑, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๒) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๖), เจตสิกปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๒, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๓) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๖๓), รูปปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๖, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
ผู้สนใจศึกษาสามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับหนังสือ และหลักสูตรการศึกษาได้ที่ สำนักงานอภิธรรมมหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย วัดระฆังโฆษิตารามวรมหาวิหาร (คณะ ๗) แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ ๑๐๗๐๐ โทร ๐๒ ๔๑๑ ๔๕๔๖, ๑๒ ๔๑๒ ๑๐๘๔, ๐๘๖ ๐๓๘ ๒๙๓๓


  |