| |
กถาวัตถุ [ถ้อยคำที่ควรพูด] ๑๐ ประการ   |  

ในพระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาตรุ.๒๑๑ สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงแสดงถึงถ้อยคำที่สมควรพูด ที่เรียกว่า กถาวัตถุ ไว้ ๑๐ ประการ คือ

๑. อัปปิจฉกถา ถ้อยคำที่ชักนำให้มีความปรารถนาน้อย

๒. สันตุฏฐิกถา ถ้อยคำที่ชักนำให้ยินดีพอใจด้วยปัจจัย ๔ ตามมีตามได้

๓. ปวิเวกกถา ถ้อยคำที่ชักนำให้มีความสงบสงัดกายใจ

๔. อสังสัคคกถา ถ้อยคำที่ชักนำให้ไม่คลุกคลีด้วยหมู่คณะ

๕. วิริยารัมภกถา ถ้อยคำที่ชักนำให้ปรารภความเพียร

๖. สีลกถา ถ้อยคำที่ชักนำให้ตั้งตนอยู่ในศีล

๗. สมาธิกถา ถ้อยคำที่ชักนำให้ทำใจให้สงบ

๘. ปัญญากถา ถ้อยคำที่ชักนำให้เกิดปัญญา

๙. วิมุตติกถา ถ้อยคำที่ชักนำให้ทำใจให้หลุดพ้นจากกิเลส

๑๐. วิมุตติญาณทัสสนกถา ถ้อยคำที่ชักนำให้เกิดความรู้ความเข้าใจในวิมุตติ

ถ้อยคำเหล่านี้ จัดเป็นถ้อยคำอันประเสริฐ ที่เรียกว่า อริยโวหาร ถ้อยคำเหล่านี้เมื่อเปล่งออกมาแล้ว ทำให้เกิดความดีงามแก่ผู้พูด และเป็นประโยชน์แก่กัลยาณชนผู้ได้รับฟัง อาจเป็นปัจจัยให้เกิดความดีงามต่าง ๆ ตามมาอีกมากมาย ซึ่งมีผลสูงสุดถึงมรรคผลนิพพาน

กถาวัตถุทั้ง ๑๐ ประการนี้ จัดเป็นสัททรูปที่เปล่งออกมาด้วยอำนาจจิตที่เป็นมหากุศลจิตหรือมหากิริยาจิต ของบุคคลผู้มีอัธยาศัยดีงาม ปรารถนาประโยชน์แก่ผู้ฟัง จึงเป็นถ้อยคำที่ประเสริฐอย่างเดียว


เกี่ยวกับตำราอภิธรรม ออนไลน์ (Disclaimer)
ตำราอภิธรรมออนไลน์ พัฒนาขึ้นโดยความร่วมมือของอภิธรรมมหาวิทยาลัย วัดระฆังฯ วัดญาณเวศกวัน และ หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ เพื่อนำเสนอสื่อธรรมสำหรับการศึกษาค้นคว้า โดยได้รับอนุญาต และเอกสารต้นฉบับจากผู้เขียน ดังนี้
(๑) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๒), จิตปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๑, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๒) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๖), เจตสิกปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๒, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๓) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๖๓), รูปปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๖, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
ผู้สนใจศึกษาสามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับหนังสือ และหลักสูตรการศึกษาได้ที่ สำนักงานอภิธรรมมหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย วัดระฆังโฆษิตารามวรมหาวิหาร (คณะ ๗) แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ ๑๐๗๐๐ โทร ๐๒ ๔๑๑ ๔๕๔๖, ๑๒ ๔๑๒ ๑๐๘๔, ๐๘๖ ๐๓๘ ๒๙๓๓

  |