| |
ภูมิของจิต   |  

จำนวนจิตโดยย่อ ๘๙ ดวงนี้ เมื่อจำแนกโดยประเภทแห่งภูมิชั้นของจิตแล้วมี ๔ ภูมิ ดังที่ท่านพระอนุรุทธาจารย์เถระเจ้าได้แสดงคาถาสังคหะที่ ๑๓ ไว้ดังต่อไปนี้

[๑๓] จะตุปัญญาสะธา กาเม รูเป ปันนะระสีริเย
จิตตานิ ท๎วาทะสารูเป อัฎฐะธานุตตะเร ตะถา ฯ

แปลความว่า

นักศึกษาทั้งหลาย พึงนับจำนวนจิต ๘๙ โดยประเภทแห่งภูมิทั้ง ๔ ดังนี้ คือ จิตที่นับสงเคราะห์เข้าในกามาวจรภูมิ มี ๕๔ จิตที่นับสงเคราะห์เข้าในรูปาวจรภูมิ มี ๑๕ จิตที่นับสงเคราะห์เข้าในอรูปาวจรภูมิ มี ๑๒ และจิตที่นับสงเคราะห์เข้าในโลกุตตรภูมิ มี ๘ ดวง รวมเป็นจิต ๘๙ ดวง

อธิบายความว่า

กามาวจรจิต หมายถึง จิตที่นับสงเคราะห์เข้าในกามาวจรภูมิ มี ๕๔ ดวง คือ อกุศลจิต ๑๒ อเหตุกจิต ๑๘ กามาวจรโสภณจิต ๒๔

รูปาวจรจิต หมายถึง จิตที่นับสงเคราะห์เข้าในรูปาวจรภูมิ มี ๑๕ ดวง คือ รูปาวจรจิต ๑๕

อรูปาวจรจิต หมายถึง จิตที่นับสงเคราะห์เข้าในอรูปาวจรภูมิ มี ๑๒ ดวง คือ อรูปาวจรจิต ๑๒

โลกุตตรจิต หมายถึง จิตที่นับสงเคราะห์เข้าในโลกุตตรภูมิ มี ๘ ดวง คือ โลกุตตรจิต ๘


เกี่ยวกับตำราอภิธรรม ออนไลน์ (Disclaimer)
ตำราอภิธรรมออนไลน์ พัฒนาขึ้นโดยความร่วมมือของอภิธรรมมหาวิทยาลัย วัดระฆังฯ วัดญาณเวศกวัน และ หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ เพื่อนำเสนอสื่อธรรมสำหรับการศึกษาค้นคว้า โดยได้รับอนุญาต และเอกสารต้นฉบับจากผู้เขียน ดังนี้
(๑) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๒), จิตปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๑, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๒) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๖), เจตสิกปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๒, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๓) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๖๓), รูปปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๖, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
ผู้สนใจศึกษาสามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับหนังสือ และหลักสูตรการศึกษาได้ที่ สำนักงานอภิธรรมมหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย วัดระฆังโฆษิตารามวรมหาวิหาร (คณะ ๗) แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ ๑๐๗๐๐ โทร ๐๒ ๔๑๑ ๔๕๔๖, ๑๒ ๔๑๒ ๑๐๘๔, ๐๘๖ ๐๓๘ ๒๙๓๓

  |