ไปยังหน้า : |
วิจารเจตสิก เป็นธรรมชาติที่ประคองสัมปยุตตธรรมให้อยู่กับอารมณ์ หมายความว่า วิจารเจตสิกเป็นสภาวธรรมที่ทำการคลอเคลียหรือเคล้าคลึงอารมณ์ และทำให้สัมปยุตตธรรมคือจิตและเจตสิกอื่น ๆ ที่เกิดพร้อมกับตนเคล้าเคลียอยู่ในอารมณ์นั้น ๆ ไม่ย่อมปล่อย ดังมีวจนัตถะแสดงว่า “อารัมมะเณ อะนุพันธะติ อุปะมัญชะตีติ วิจาโร [วา] อารัมมะเณ อะนุยุญชันติ เอเตนาติ วิจาโร” แปลความว่า ธรรมชาติที่ตามเคล้าเคลียประคับประคองซึ่งอารมณ์ ชื่อว่า วิจาร [อีกนัยหนึ่ง] ธรรมชาติที่เป็นเหตุให้สัมปยุตตธรรมทั้งหลายตามประกอบกับอารมณ์ได้เนือง ๆ ชื่อว่า วิจาร เพราะฉะนั้น วิจารเจตสิกเมื่อเกิดขึ้นแล้ว ย่อมทำให้สัมปยุตตธรรม คือ จิตและเจตสิกที่เกิดพร้อมกับตนเข้าไปเคล้าคลึงตามติดอยู่กับอารมณ์โดยไม่ถอยห่างจากไป คือ ไม่ยอมปล่อยจากการรับอารมณ์นั้นไป